sobota, 13 kwietnia 2019

Walcownia cynku Szopienice - Katowice





 Walcownię cynku w Szopienicach wybudowano w latach 1903-1904 obok Huty Bernhardi, tuż przy linii kolejowej Szopienice-Siemianowice. Należała do firmy Georg von Gisches Erben, a celem budowy było uzyskanie większych zysków, które gwarantowała walcownia blach niż sprzedaż odlanych płyt cynkowych. 



Hala główna Walcowni miała 91 metrów długości, 20 metrów szerokości i 5,1 metra wysokości. Hala maszynowni miała 70 metrów długości i 6 metrów szerokości. Oprócz tych dwóch hal wybudowano kotłownię wyposażoną w 8 kotłów parowych, chłodnię kominową oraz wytwórnię opakowań drewnianych. W hali głównej zainstalowano urządzenia ciągu technologicznego, który był wyposażony w:
  • dwa piece topielne opalane węglem kamiennym o pojemności 50 ton
  • piec grzewczy do płyt
  • karuzelę odlewniczą z 24 formami chłodzonymi wodą
  • walcarkę wstępną (urządzenia wykonane przez „Donnersmarckhütte” w Zabrzu w 1904 r.)
  • 3 walcarki wykańczające (urządzenia wykonane przez „Donnersmarckhütte” w Zabrzu w 1904 r.)
  • 2 nożyce wstępne do cięcia blach
  • 2 nożyce wykańczające do blach


Piec topielno-rafinacyjny służył do uszlachetniania i roztopienia cynku przed walcowaniem. Technologia produkcji blach cynkowych wymagała niezanieczyszczonego metalu, natomiast cynk dostarczany z wydziałów destylacji cynku zawierał 98% czystego cynku i 2% zanieczyszczeń w postaci ołowiu. W piecu płyty cynkowe były ponownie topione a ołów jako cięższy opadał na dno, pozostawiając na powierzchni czysty cynk, który był przelewany do form w karuzelach odlewniczych.



W budynku maszynowni zainstalowano 4 maszyny parowe o mocy 250 KM każda, które zostały wyprodukowane w 1903 roku przez firmę „Wilhelmshütte A.G. Bei Sprottau”. Maszyna parowa napędzała walcarkę poprzez wał, na którym zamocowano 30 tonowe koło zamachowe o średnicy 7 metrów. Do napędu pompy wody obiegowej oraz pompy próżniowej służyła 75 konna maszyna parowa.



W 1904 roku w Walcowni zatrudnionych było 144 pracowników dzięki którym wyprodukowano 6091 ton blach cynkowych. Grubość produkowanych blach zaczynała się 0d 0,1 mm.
W 1917 roku rozbudowano halę główną wydłużając ją o 91 metrów. Dodatkowo zainstalowano:
  • 2 walcarki wstępne do taśm
  • 3 walcarki wykańczające do taśm
  • nożyce do taśm
  • 2 piece do podgrzewania zwojów taśm
  • prasę 1000 tonową z prostarką
  • prasę 300 tonową
  • piec do podgrzewania prętów o średnicy 130 mm i długości 700 mm
  • piec do podgrzewania prętów o średnicy 75 mm i długości 450 mm
  • walcarki do drutu
  • nożyce


Te zmiany pozwalały na uruchomienie produkcji taśm, szyn i drutu cynkowego.
Po zakończeniu I wojny światowej, która wymusiła nieco inny asortyment produkcji, rozpoczęto produkcję kubków bateryjnych. Ten profil produkcji zakończono w 1933 roku.
Po II wojnie światowej w niewielkim stopniu zmodernizowano istniejące urządzenia.
Produkcja z roku na rok malała co doprowadziło, iż po 97 latach pracy Walcownia została w 2002 roku zamknięta.




Źródło: szopienice.org;  





1 komentarz:

Patoka - pałac

  Patoka to niewielka kolonia osadnicza między Sierakowem Śląskim a Ciasną, na północ za Lublińcem. Na początku XIX w. właścicielem terenów...